راهنمای جامع یادگیری زبان انگلیسی

راهنمای جامع یادگیری زبان انگلیسی کتابی است که روش درست یادگیری زبان انگلیسی را در طی ۱۴ مقاله به شما می‌آموزد. این کتاب رایگان است و می‌توانید آن را از طریق کلیک روی دکمۀ قرمز رنگ باکس زیر دانلود کنید.

این کتاب برای تمام زبان‌آموزان مفید است. چه بخواهید به کمک کلاس و معلم و چه به صورت خودآموز پیش بروید، چه در سطح مبتدی باشید و چه در سطح پیشرفته در هر صورت این کتاب را به شما توصیه می‌کنم.

سرفصل‌های کتاب راهنمای جامع یادگیری زبان انگلیسی

بخش اول

• مهم‌ترین دلایل اینکه چرا زبان انگلیسی یاد نمی‌گیریم.

بخش دوم

• زمان لازم برای یادگیری زبان انگلیسی. استاندارد CEFR چیست؟

بخش سوم

• مراحل سه‌گانه یادگیری زبان انگلیسی

بخش چهارم

• بهترین روش یادگیری گرامر چیست؟

بخش پنجم

• یادگیری لغت در انگلیسی

بخش ششم

• روش درست استفاده از دیکشنری

بخش هفتم

• تقویت مهارت Reading

بخش هشتم

• تقویت مهارت Listening

بخش نهم

• تقویت مهارت Speaking

بخش دهم

• بهترین لهجه برای یادگیری انگلیسی

بخش یازدهم

• تقویت مهارت Writing

بخش دوازدهم

• یادگیری زبان در محیط، آری یا خیر؟

بخش سیزدهم

• داستان یادگیری من: چگونه زبان فرانسه و انگلیسی را به طور خودآموز یادگرفتم.

بخش چهاردهم

• روش درست یادگیری زبان و معرفی منابع یادگیری خودآموز از مقدماتی تا پیشرفته

مطالبی که در این کتاب آورده شده کاملاً کاربردی است. این مطالب یا مستقیماً تجربۀ من و توصیۀ اساتید زبان است یا برآمده از مطالعۀ مقالات و کتاب‌هایی است که در زمینۀ یادگیری زبان‌های خارجی نوشته شده‌اند.

آنچه اکنون دانلود می‌کنید ویرایش چهارم کتاب است. با توجه به پرسش‌ها، انتقادات و پیشنهادهای زبان‌آموزانی که کتاب را دانلود کرده‌اند، و همچنین نظرات دوستانی که به تقاضای من زحمت خواندن آن را متحمل شده‌اند، مرتب در اصلاح و هر چه کاربردی‌تر کردن و شفاف‌تر کردن آن کوشیده‌ام.  

• خودآموز گرامر انگلیسی با رویکرد کاربردی و جمله‌سازی

چرا این کتاب را نوشتم؟

مدتی بعد از راه‌اندازی سایت، سؤالات زیادی هم از سوی مخاطبان سایت و هم از سوی دوستانی که مطالب مرا در شبکه‌های اجتماعی دنبال می‌کردند دریافت کردم. متوجه شدم که وجود یک راهنمای جامع یادگیری زبان انگلیسی بسیار ضروری است.

بنابراین دست به کار شدم و تمام سؤالات و کامنت‌هایی که از طرق مختلف دریافت کرده بودم را دسته‌بندی کرده و شروع کردم به پاسخ دادن آن‌ها.

سپس تمام پرسش و پاسخ‌ها را به صورت موضوعی فصل‌بندی کردم و بعد تجربیات خودم را به آن افزودم. در مرحلۀ بعد نسخۀ اولیه برای بیش از ۱۰ نفر از دوستانم که مدرس زبان انگلیسی (ترمیک و آیلتس) هستند فرستادم. آن‌ها هم نظرات نظرات خود را با من در میان گذاشتند.

در مرحلۀ آخر به مطالعه چند منبع فارسی و انگلیسی پرداختم (چه چاپی چه وبلاگ‌های معتبر) و در نهایت تمام این اطلاعات را به نوعی ترکیب و ویرایش کردم که این کتاب برای فردی مفید باشد که می‌خواهد زبان انگلیسی را به طور خودآموز یادبگیرد

توجه به این نکته اساسی است. اگر فردی هستید که وقت کمی در طول روز دارید و از طرفی بودجۀ محدودی برای یادگیری زبان دارید، همچنین نیاز دارید تا در مدت زمان مناسبی بین ۹ ماه تا ۱۸ ماه زبان انگلیسی را به حد خوبی برسانید در این صورت این کتاب راهنمای جامع یادگیری زبان انگلیسی برای شما نوشته شده است.

روش درست یادگیری زبان انگلیسی

به نظر شما روش درست زبان انگلیسی (یا هر زبان خارجی دیگری) چیست؟

مطمئنم که شما هم معتقدید روش یکسانی برای همۀ افراد وجود ندارد! برای افراد زیر ۱۲ سال یک سری روش ارائه شده است. برای افرادی که بین ۱۲ سال تا نهایت ۲۲ سال سن دارند و وقت و پول کافی دارند معمولاً کلاس‌های ترمیک مناسب است. و برای افرادی که از بیست سالگی عبور کرده‌اند و وقت و بودجۀ آن‌ها محدود است هم روش دیگری مناسب خواهد بود.

به گروه سوم زبان‌آموز بزرگسال (adult learner) گفته می‌شود. این افراد چند ویژگی مشترک دارند که معمولاً باعث می‌شود کتاب‌های ترمیک برای آن‌ها خیلی خوب جواب ندهد:

1. وقت و بودجۀ محدودی دارند. چون در سن اشتغال هستند و مانند یک نوجوان وقت آزاد و حمایت مالی خانواده را ندارند.
2. از مورد اول مهم‌تر اینکه این دسته از زبان‌آموزان در سنی هستند که مغز آن‌ها رشد لازم را کرده است و مطالب را به شکل ساختارمند بهتر می‌اموزد. برای کودکان و نوجوان مفید خواهد بود اگر اطلاعاتی را در طی چند سال دریافت کنند تا اندک اندک بر زبان انگلیسی مسلط شوند. اما برای من و شما مطلبی که به صورت ساختارمند و منظم و طبقه‌بندی شده ارائه شود بهتر اموخته می‌شود.

روش مناسب برای افرادی بزرگسال به شرح زیر است:

1. یک دوره منسجم گرامر که به شکل کاربردی باشد. در این دوره زبان‌آموز ساختارهای گرامری را می‌آموزد و الگوهای جمله سازی را یادمی‌گیرد. در نتیجه می‌تواند جمله سازی کند و هم می‌تواند مفهوم جملات انگلیسی را بفهمد. او همچنین می‌داند که چه جمله‌ای در فارسی باید به چه جمله‌ای در انگلیسی ترجمه شود.
2. دوره مکالمه که در آن الگوهای صحبت کردن، اصطلاحات روزمره را می‌آموزد. همچنین مهارت Speaking و Listening خود را ارتقاء می‌دهد. دورۀ مکالمه این خوبی را دارد که فردی که دایرۀ لغات کمی دارد، لابه‌لای مکالمه‌ها دایرۀ لغات خود را بالا می‌برد.
3. دوره سوم هم مربوط به Reading و Writing است. در این دوره هم آموزش با متن‌های ساده شورع می‌شود و رفته رفته سطح آن بالاتر می‌رود. با توجه به اینکه زبان‌آموز در دو دورۀ قبل دایرۀ لغات خود را بالا برده و همچنین ساختارها و تلفظ‌ها را یادگرفته این دوره برای او سختی چندانی ندارد.

کتاب راهنمای جامع یادگیری زبان انگلیسی برای همین منظور نوشته شده است و ریزه‌کاری‌های هر مرحله را توضیح داده است. خواندن این کتاب چه برای کسانی که زبان‌آموز هستند چه برای کسانی که مدرس زبان هستند مفید خواهد بود.

• خودآموز گرامر انگلیسی با رویکرد کاربردی و جمله‌سازی

پاسخ به چند سؤال متداول

۱. یادگیری انگلیسی چرا؟

حتماً شما هم دیده‌اید که تسلط نسبی بر زبان چقدر می‌توان برای پیشرفت تحصیلی و شغلی مثمر ثمر باشد. من و شما این را به خوبی لمس کرده‌ایم که وقتی زبان انگلیسی بلد نیستی، هم در تحصیل و هم در پیشرفت شغلی مشکلاتی جدی داری.

اغلب وقتی صحبت از یادگیری زبان می‌شود، بلافاصله تصویری که به ذهن می‌آید، مهاجرت است. در صورتی که مهاجرت فقط یکی از کاربردهای دانستن زبان است.

نه تنها زبان فقط برای افرادی که می‌خواهند مهاجرت کنند نیست، که برعکس چه بسا افرادی که در داخل ایران هستند برای پیشرفت شغلی و تحصیلی خود نیاز بیشتری به یادگیری زبان داشته باشند. چرا که هر روزه، در هر زمینه‌ای، تعداد قابل توجهی مقاله به زبان انگلیسی نوشته می‌شود که حاوی تازه‌های همان شاخه کاری و علمی است. و برای من و شمایی که در محیط فارسی زبان زندگی می‌کنیم و لذا از محیط فارسی زبان انگلیسی یاد نمی‌گیریم چه بسا که لازم باشد برای جبران این کمبود، وقت بیشتری برای زبان بگذاریم.

۲. چند سال مشغول یادگیری زبان بودم ولی پیشرفت خاصی نداشتم. چه کنم؟

دلایل مختلفی برای این کار می‌تواند وجود داشته باشد:

متدی که برای یادگیری زبان انتخاب کرده‌اید مناسب نبوده است

مثلاً متد برای آموزش مکالمه بوده، و شما در حالی که در بقیه مهارت‌ها ضعیف بوده‌اید، با تمرکز روی یک کتاب آموزش مکالمه، سعی داشته‌اید که همه مهارت‌های خود را بهبود ببخشید.

روش آموزش اشتباه بوده است

یعنی مثلاً از شما خواسته نشده است که روزانه یک متن ۱۰۰ تا ۵۰۰ کلمه‌ای (بسته به سطح زبان) بخوانید. یا از شما خواسته نشده که به یک فایل ۱ دقیقه‌ای گوش داده و متن آن را روی کاغذ بیاورید. به همین ترتیب تمرین‌هایی هست که باید در روش آموزش گنجانده شود، که فقدان هر کدام می‌تواند قسمتی از مهارت‌های زبان شما را ضعیف نگه دارد.

رفتار زبان‌آموز در یادگیری زبان اشتباه بوده است

یعنی به زبان ساده، زبان‌آموز کم کاری کرده است. یادداشت برداری نکرده است. به اندازه کافی روی تمرین‌های شنیداری یا نوشتاری وقت نگذاشته است. یا اصلاً از صحبت کردن با صدای بلند ابا دارد و …

معمولاً ترکیبی از این سه حالت پیش می‌آید. ولی اصل و اساس ماجرا که خیلی زیاد است، حالت دو و سه است. یعنی روش یادگیری خیلی درست نیست. همان هم توأم با تنبلی و کم کاری انجام می‌گیرد.

بنابراین مثلثی به وجود می‌آید با سه رأس «متد آموزشی»، «روش آموزش» و «رفتار زبان‌آموز»

برای یک روند موفقیت آمیز در یادگیری هر زبانی هر سه رأس این مثلث با هم لازمند.

اگر شما هم در این وضعیت هستید حتماً به خواندن این مقاله ادامه دهید.

خودفریبی را کنار بگذارید

با یک تصویر واقعی برای خود برنامه‌ریزی کنید. نه خود را دست کم بگیرید و نه بی‌خودی خود را علامه فرض کنید. چه بسا افرادی که به دلیل اعتماد به نفس پایین خود را عقب می‌کشند و راه پیشرفت خود را سد می‌کنند. خیلی ساده، انگلیسی یک زبان است. فرانسه یک زبان است. یعنی علم فیزیک هسته‌ای یا اقتصاد یا ریاضی محض یا جامعه‌شناسی نیست که تسلط بر آن نیاز به رفتن به دانشکده و دریافت لیسانس و فوق‌لیسانس و دکترا داشته باشد! یک زبان است و لذا هر فردی با تمرین و ممارست  می‌تواند زبان را بیاموزد.

از طرفی «اینها ساده است من خودم بلدم» را هم کنار بگذارید. بلدم بلدم منجر به انجام اشتباهات فاحش و در جا زدن می‌شود. تواضع به خرج داده و با صبر و حوصله تمرین‌ها را انجام دهید.

برای اینکه تصویری واقعی از خود داشته باشید باید یک آزمون تعیین سطح استاندارد بگذارنید.

آزمون تعیین سطح خوب چی سراغ دارید؟

oxford online English که یکی از معتبرترین موسسات آموزش زبان در جهان است، یک آزمون تعیین سطح آنلاین دارد. این آزمون رایگان است. با سرعت اینترنت ایران به راحتی و بدون مشکل قابل انجام است.

در این این آزمون آنلاین رایگان شرکت کنید و سطح واقعی زبان انگلیسی خود را مشخص کنید.

اگر سؤالی را بلد نیست از روی شانس و تصادف آن را پاسخ ندهید. اگر فکر کردید برایتان خسته کننده است باز هم جا نزیند و پنجره را نبندید. دقیقاً به همان سؤالاتی پاسخ بدهید که جواب آن‌ها را بلد هستید. اگر چیزی را نمی‌دانید، آن را بی جواب گذاشته و به سؤال دیگری بروید. تا پایان آزمون صبر کنید. نتیجه حاصل سطح واقعی شما در زبان انگلیسی است.

خوب حالا که سطح واقعی مشخص شد، چگونه روند آموزشی خود را ادامه دهیم؟ در زیر چند توصیه خیلی مهم هست که می‌تواند به شما کمک کند.

برای یادگیری زبان انگلیسی باید موارد زیر را همیشه رعایت کنید:

برای یادگیری زبان هر روز وقت بگذارید

خیلی مهم است که به طور روزانه به یادگیری زبان بپردازید. مهم نیست روزی ۱ ساعت، ۲ ساعت با ۳ ساعت وقت بگذارید، همین که روزانه برای یادگیری زبان وقت بگذارید بعد از مدتی پیشرفت را به خوبی حس خواهید کرد. یادتان باشد که در مسابقه لاک‌پشت و خرگوش، برنده نهایی لاک‌پشت بود. یا آن طور که از قدیم گفته‌اند:

رهرو آن نیست که گهی تند و گهی خسته رود

رهرو آن است که آهسته و پیوسته رود

از تمام مهارت‌ها و ابزارها استفاده کنید

روند یادگیری باید توام با کار همه جانبه باشد. یعنی به جای تماشاچی صرف بودن، از تمام توانایی خود استفاده کنید. هم با صدای بلند جملات را تکرار کنید. هم بنویسید. هم زیاد گوش گنید. هم با فرهنگ لغت ور بروید و دانش خود در مورد هر لغت را گسترش دهید. خلاصه مطلب اینکه اگر کنار بایستید و از خاکی شدن بترسید هیچ‌وقت کشتی‌گیر نخواهید شد.

همیشه گوش کنید

بدون گوش دادن زیاد به فایل‌های صوتی نمی‌توانید مهارت شنیدن را تقویت کنید. بنابراین همیشه گوش کنید. در مطلبی روش‌های تقویت مهارت شنیدن را توضیح داده‌ایم:

هر چیزی را با صدای بلند تکرار کنید

از روز اول یادگیری و از اولین جمله، شروع کنید به این که هر چه را می‌بینید با صدای بلند تکرار کنید. با سکوت کردن چیزی عایدتان نمی‌شود. هراس به دل راه ندهید و پیش بروید. تلفظ‌های شما به مرور خوب می‌شوند. اگر شنیدن فایل‌های اورجینال و با صدای بلند تکرار کردن آنچه می‌بینید و می‌خوانید را همیشه در کنار یکدیگر داشته باشید، به زودی هم گوش شما قوی می‌شود و هم تلفظ‌های شما خیلی خوب می‌شوند.

از هیچ کلمه‌ای به سادگی نگذرید

کلمات را با دقت در فرهنگ لغت جستجو کنید. تلفظ بریتیش و آمریکن را چک کنید. نوع کلمه را ببینید. اگر اسم است چگونه جمع بسته می‌شود. اگر فعل است گذشته آن چطوری است و …

کلمه را داخل متن بخوانید

اگر وقتی متنی را می‌خوانید تعداد زیادی لغت ناشناخته پیش روی شماست، راه حل آن این نیست که تعداد زیادی لغت حفظ کنید. لغت را داخل متن یادبگیرید. یک راه حل خوب برای این کار این است که از متن‌های ساده چند خطی شروع کنید و پیش بروید.

از روز اول یادگیری نوشتن را آغاز کنید

بدون نوشتن پیش نروید. همیشه قلم و کاغذ کنار دستتان باشد. هر چه را می‌خوانید، بنویسید. با صدای بلند هم تکرار کنید. هر چه از گرامر می‌آموزید را در جملاتی که خودتان می‌نویسید به کار برید. این جملات می‌توانند در ابتدا فقط سه کلمه یا نهایت ۵ کلمه باشند. ولی رفته رفته مهارت شما آنقدر در این زمینه رشد می‌کند که می‌تواند متن‌های ۳۰۰ تا ۵۰۰ کلمه‌ای را به راحتی بنویسید.

از پراکنده کاری دوری کنید

یک متد جامع انتخاب کنید که ضروری‌ترین اطلاعات را در یک زمانبندی منطقی و به دور از پراکنده‌گویی و جزییات من درآوردی و آزاردهنده به شما آموزش دهد. آموزش باید با اطلاعات لازم و ضروری شروع شود. وقتی سطح انگلیسی شما به بالای متوسط رسید، آن وقت زمان این می‌رسد که اطلاعات خود را از منابع مختلف گسترش دهید.

قبل از آن، برای اینکه خسته و ناامید نشوید از پراکنده کاری دوری کنید. تا کتابی را یادنگرفته‌اید سراغ کتاب دیگری نروید.

از ناامیدکننده‌ها دوری کنید

به قول محمدرضا شعبانعلی که در وبلاگ خود مطلبی راجع به یادگیری زبان انگلیسی نوشته است: هر وقت می‌خواهید کاری را شروع کنید، عده‌ای با تمام نیرو می‌خواهند شما را ناامید کنند.

دسته‌ای از این ناامیدکننده‌ها دقیقاً همانهایی هستند که شما فکر می‌کنید زبان بلد هستند و لذا صلاحیت دارند تا شما را نصیحت کنند.

اینکه از افراد صاحب صلاحیت مشورت بگیرید خیلی خوب است. اما در کنار اینکه از دیگران توصیه و راهکار می‌جویید، این مسأله را هم مد نظر داشته باشید که در نهایت باید قدرت نقد داشته باشید و درست و نادرست هر چیزی را تشخیص دهید.

بعضی‌ها دوست دارند شما را همیشه در موضع «تو نمی‌دانی، فقط من می‌دانم» قرار دهند. در نتیجه همیشه در حال ایرادگیری از شما هستند. هر ایرادی. یا همیشه درحال ارائه اطلاعات خیلی جزئی هستند. اطلاعاتی که به قدری ریز و حاشیه‌ای هستند که در نهایت کمکی به اینکه شما بتوانید جمله‌ای را با ساختار درست بیان کنید، نمی‌کنند. اما شما را خسته و سرخورده می‌کنند.

لهجه بریتیش یا آمریکن مهم نیست. فرق بین این کلمه و آن کلمه مهم نیست. ۷ نکته در مورد Just و ۱۲ نکته در مورد About و … همه و همه در مراحل اولیه یادگیری، حاصلی جز سردرگمی در پی نخواهد داشت.

زمانی که سطح زبان انگلیسی شما به بالای متوسط رسید و شروع به خواندن متن‌های طولانی‌تر انگلیسی کردید، یا فیلم‌های زبان اصلی را به راحتی تماشا کردید، لابه‌لای همان متن‌ها و فیلم‌ها، همه این نکات را خیلی راحت‌تر و بهتر کشف خواهید کرد.

• خودآموز گرامر انگلیسی با رویکرد کاربردی و جمله‌سازی

اگر بعد از مطالعۀ کتاب راهنمای جامع یادگیری زبان انگلیسی نیاز به راهنمایی دارید از طریق ایمیل زیر سؤالات خود را مطرح کنید.

diranlou@outlook.com

پیروز و پاینده باشید.