در این نوشته مراحل سهگانهی یادگیری زبان انگلیسی را شرح میدهیم.
بعد از آن هم خواهیم گفت که در هر مرحله چه منبعی را باید استفاده کرد و چگونه باید یادگیری را پیش برد.
یکی از مشکلات زبان آموزان این است که به این موضوع اگاهی ندارند. در نتیجه خیلی منابع را پس و پیش استفاده میکنند.
این مقاله قسمت 3 از 12 قسمت سری مقالههای «روش درست یادگیری زبان انگلیسی» است. لیست مقالهها به ترتیب از قسمت اول تا قسمت دوازدهم در انتهای همین مقاله موجود است.
درست است که ما در عنوان این مقاله از عبارت «مراحل سهگانهی یادگیری زبان انگلیسی» استفاده کردهایم، ولی توجه داشته باشید که این مراحل سهگانه برای هر زبانی درست هستند.
قبل از اینکه به خواندن این مقاله بپردازید لازم است راجع به استاندارد CEFR آشنایی داشته باشید. در این استاندارد سطح مهارتها و دانش یک زبانآموز در شش سطح و به ترتیب زیر تقسیمبندی میشود:
- A1 – مبتدی (Beginner)
- A2 – مقدماتی (Elementary)
- B1 – پیشامتوسط (Pre Intermediate)
- B2 – متوسط (Intermediate)
- C1 – پسامتوسط (Upper Intermediate)
- C2 – پیشرفته (Advanced)
برای اطلاعات مفصل در این زمینه این مقاله را بخوانید: زمان لازم برای یادگیری زبان انگلیسی. استاندارد CEFR چیست؟
برای دانستن سطح زبان خود هم از این آزمون استفاده کنید:
آزمون تعیین سطح تواناییهای انگلیسی آکسفورد در چهار قسمت مختلف انجام میشود:
- آزمون 1: Listening Level Test
- آرمون 2: Vocabulary Level Test
- آزمون 3: Grammar Level Test
- آزمون 4: Reading Level Test
اما بپردازیم به اصل مطلب.

مراحل سهگانهی یادگیری زبان انگلیسی را مطابق زیز تقسیمبندی میکنیم:
- مرحلهی یادگیری گرامر پایه و مهارتهای چهارگانه
- مرحلهی گسترش مهارتها و تسلط بر آنها
- مرحلهی سه: خلاقیت و استفاده از زبان
مراحل سهگانهی یادگیری زبان انگلیسی
مرحلهی یادگیری مبانی و مهارتهای چهارگانه
در این مرحله چیزهایی مانند گرامر پایه و کاربردی را میآموزیم. همچنین یادمیگیریم که چگونه باید مهارتهای چهارگانهی زبان انگلیسی یعنی writing، reading، speaking، listening را بیاموزیم.
در این مرحله لازم است که تمرینهای خوبی برای گرامر حل کنیم. لازم است که با انجام تمرینهایی که گفته شده است، مهارتهای چهارگانه خود را تقویت کنیم.
برای این مرحله از یادگیری چه منابعی مناسب هستند؟
در این مرحله بهترین کار این است که فقط به یک دوره آموزشی بپردازیم.
در این دوره لازم نیست منابع مختلف را به طور همزمان پیش ببریم. همچنین لازم نیست منابع متفرقه را استفاده کنیم.
این مرحله در واقع زمانی است که سطحِ مهارتهای زبانآموز A1 – A2 است.
در این سطح فرد نمیتواند خیلی از متون ساده را بخواند. دایرهی لغات او کم است. هنوز صحبت کردن به زبان انگلیسی را یادنگرفته است و همچنین با شنیدن یک فایل صوتی، ممکن است چیزی زیادی را از آن درک نکند.
به ظاهر این طور به نظر میرسد که خیلی از ما در این مرحله قرار نداریم. اما خیلی از ما وقتی یک آزمون تعیین سطح دقیق را میگذرانیم. یا وقتی در یک محیط انگلیسی زبان قرار میگیریم، که لازم است با افراد جامعه مقصد تعامل برقرار کنیم، یعنی بنویسیم، بخوانیم، بشنویم و حرف بزنیم؛ خواهیم دید که ای داد بیداد خیلی از ما در این مرحله هستیم. چرا؟
این مسأله به یک یا چند دلیل زیر رخ میدهد:
- یا از منابع مناسب برای مرحله یادگیری استفاده نکردهایم.
- به تکالیف و وظایف خود عمل نکردهایم.
- خیلی زود مرحله مشق و تمرین را رها کرده و خود را زیر منابع رنگ به رنگ غرق کردهایم.
در این مرحله دیدن فیلمهای زبان اصلی، پادکستهای انگلیسی، خواندن متنهای طولانی، اصرار بر حفظ کردن تعداد زیادی لغت و چه و چه ضرررسان هستند.
اگر نتیجهی آزمون تعیین سطح به شما میگوید که در این سطح هستید، برای مدتی «بلدم بلدم» را کنار بگذارید و با یک زمانبندی مناسب و یا استفاده از منابع مناسب و البته با انجام دادن تکالیف و خارج شدن از نقش «بینندهی عزیز» خود را بالا بکشید.
برای یادگیری گرامر انگلیسی به شما توصیه میکنم: فیلم آموزش گرامر انگلیسی از صفر
برای یادگیری گرامر فرانسه به شما توصیه میکنم: فیلم آموزش گرامر فرانسه از صفر
این مقاله را به شما توصیه میکنم: 20 دلیل برای اینکه چرا زبان انگلیسی یادنمیگیریم؟
اگر صفرِ صفر هم باشید گذر از این دوره بیشتر از سه ماه زمان نخواهد برد. سه ماه با کار روزی یک ساعت.

مرحلهی گسترش مهارتها و تسلط بر آنها
این مرحله نسبت به مرحله بعد راحتتر است ولی باید زمان بیشتری روی آن بگذارید.
در این مرحله شما سطح B1 – B2 دارید. افرادی که این سطح را دارند میتوانند یک نامه ساده و یا نوشته 100 تا 200 کلمهای را بنویسند. میتوانند خیلی از مکالمات انگلیسی را انجام دهند. میتوانند متونی مانند نوشته یک وبلاگ یا متن روزنامه را بخوانند. متون علمی هم همچنین.
همچنین در این مرحله فرد گوش خوبی در شنیدن جملات انگلیسی دارد و میتواند قسمتهای زیادی از یک فیلم را بدون زیرنویس بفهمد.
این مرحله، مرحلهای است که با دیدن فیلم، یا کار کردن مکالمههای انگلیسی بدون ترجمه، با شنیدن پادکستهای زیاد، با نوشتن متون انگلیسی در حد نصف صفحه یا یک صفحه، یا خواندن کتابهای غیرادبی، خواندن روزنامهها و مقالههای مورد علاقه در اینترنت، یا صحبت کردن با یک دوست فرضی، با ضبط کردن صدای خود و سپس شنیدن آن و با خیلی تمرینهای مانند این به مرحله پیشرفته میرسید.
این مرحله 9 ماه تا یکسال زمان میبرد. با روزی حداکثر دو ساعت غرق انگلیسی بودن.
در این مرحله از کلیپهای یوتیوب، پادکستها، وبلاگهای انگلیسی و هر چه که دم دستتان آمد استفاده کنید.
برای تسلط بر مهارت گفتاری و شنیداری توصیه میکنم:
البته در این مرحله باید از منابع فارسی زبان به شدت دوری کنید. منابع انگلیسی زبانی که استفاده میکنید هم حتماً کیفیت خوبی داشته باشد.
مثلاً کلیپهای آموزش زبانی که خیلی از هموطنان ما در یوتیوب منتشر میکنند علاوه بر پرگویی فارسی، مشکلات محتوایی هم دارد. بنابراین بروید سراغ معلمهای معتبری که کانالهای قوی به زبان انگلیسی دارند.
وبلاگهای انگلیسی زبانی را بخوانید که توسط یک فرد با سواد نوشته شده است.
این مرحله، همان مرحلهای است که به انگلیسی فکر کردن را یادمیگیرید.
در این مرحله دو چیز ممکن است به شما آسیب بزند:
- شاید خوب بخوانید و خوب گوش کنید، ولی نوشتن و حرف زدن را کنار بگذارید. این کار همه رستههای شما را پنبه میکند.
- اگر قبل از یادگیری دقیق مبانی و مهارتها در مرحلهی قبل، وارد این مرحله شوید، فقط درجا خواهید زد.
در این مرحله من این فعالیتها را پیشنهاد میدهم:
- یک وبلاگ انگلیسی تأسیس کنید و روزی حداقل یک پاراگراف انگلیسی بنویسید. انتشار نوشتهها تأثیر عجیبی بر شما میگذارد.
- به وبلاگهای دیگر هم سربزنید و برای آنها کامنت انگلیسی بگذارید.
- در یکی از شبکههای اجتماعی مانند فیسبوک یا لینکداین یک حساب کاربری درست کنید فقط برای اینکه در آن انگلیسی بنویسید و انگلیسی بخوانید. دوستان انگلیسی زبان برای خود پیدا کنید.
- نوشتههای خود را در شبکهی اجتماعی مورد نظر به اشتراک بگذارید تا دوستان انگلیسی زبان شما بدانند که وبلاگ هم دارید.
بعد از مدتی از طریق گوگل و شبکههای اجتماعی و … مخاطبان زیادی به شمت وبلاگ شما خواهند آمد و به این ترتیب انرژی و انگیزهی زیادی به شما داده میشود تا هر روز بنویسید و نوشتن را جدی بگیرید.
- صدای خود را ضبط کنید و مرتب آن را گوش کنید. اولین باری که صدای خود را میشنویم، احساس بدی خواهیم داشت. این احساس خیلی طبیعی است. ولی بعد از مدتی با صدای خود ارتباط برقرار میکنید.
- فایلهای انگلیسی زیادی گوش کنید. روزی 30 دقیقه یا بیشتر را به گوش دادن اختصاص دهید. و 5 دقیقه را حرف زدن و ضبط کردن صدا.
- این دو را با هم مقایسه کنید.
این کار بعد از مدتی صدا، لهجه و تلفظ شما را طبیعیتر و طبیعیتر خواهد کرد.
- استانداردی هست که میگوید هر فرد با توانایی متوسط به بالا در مطالعه، میتواند یک متن را با سرعت 275 کلمه در دقیقه مطالعه کند. تعداد کلمات هر متن را بدانید و سعی کنید همین استاندارد را به دست آورید. البته برای تندخوان شدن باید از این استاندارد بگذرید.
- متون را با صدای بلند بخوانید.
- گاهی از روی متون انگلیسی غیرآموزشی بنویسید. متون غیرآموزشی مانند یک مقاله یکی دو صفحهای روزنامه و …
مرحلهی سه: خلاقیت و استفاده از زبان
در این مرحله فرد توانایی نوشتن یک مقاله قابل چاپ در نشریه انگلیسی زبان را رفته رفته کسب میکند. در این مرحله فرد به سرعت یک فرد انگلیسی زبان متون را میخواند و همزمان درک میکند. در این مرحله فرد میتواند لااقل 5 دقیقه به صورت کاملاً طبیعی راجع به یک موضوع صحبت کند.
این مرحله بهترین مرحله برای آمادگی برای آزمون ایلتس است. همچنین برای ورود به مقطع فوق لیسانس و دکتری خیلی از رشتههای کشورهای اروپایی و آمریکایی شمالی بهتر است در این مرحله باشیم.
در این مرحله فرد به راحتی کار پیدا میکند. به راحتی با یک شهروند انگلیسی زبان ارتباط برقرار میکند.
این مرحله همانطور که در تصویر بالا مشخص شده بود، هیچ سقفی ندارد. چون یادگیری زبان هیچ پایانی ندارد.
منابع مناسب برای این مرحله دقیقاً باید منابع غیرآموزشی باشند. در اصطلاح این نوع منابع را Authentic مینامند. یعنی منابعی انگلیسی زبان که برای افراد انگلیسی زبان نوشته شده و قصد آنها آموزش زبان انگلیسی نیست. بلکه در این منابع انگلیسی زبان ارتباط و استدلال و .. است.
مانند کتابهای علمی، رمانها، روزنامهها و … همچنین فیلمهای زبان اصلی، مستندها، اخبار، پادکستها و …
ما در سایت آموزشی Pangan7، فقط برای ارسال کدهای تخفیف و اطلاعرسانی در مورد محصولات جدید برای اعضای خود ایمیل میفرستیم.
روش درست یادگیری زبان انگلیسی
- قسمت اول: مهمترین دلایل اینکه چرا زبان انگلیسی یاد نمیگیریم.
- قسمت دوم: زمان لازم برای یادگیری زبان انگلیسی. استاندارد CEFR چیست؟
- قسمت سوم: مراحل سهگانه یادگیری زبان انگلیسی
- قسمت چهارم: بهترین روش یادگیری گرامر چیست؟
- قسمت پنجم: یادگیری لغت در انگلیسی
- قسمت ششم: روش درست استفاده از دیکشنری
- قسمت هفتم: تقویت مهارت Reading
- قسمت هشتم: تقویت مهارت Listening
- قسمت نهم: تقویت مهارت Speaking
- قسمت دهم: بهترین لهجه برای یادگیری انگلیسی
- قسمت یازدهم: تقویت مهارت Writing
- قسمت دوازدهم: داستان یادگیری من: چگونه زبان فرانسه و انگلیسی را به طور خودآموز یادگرفتم.